Toenemende druk, toenemende noodzaak
Cijfers van onder meer het CBS, RIVM en organisaties als Werkenmantelzorg.nl laten zien dat de druk op mantelzorgers snel toeneemt. Een aanzienlijk deel van hen, maar liefst 40%, besteedt wekelijks acht uur of meer aan zorgtaken. Meer dan een derde voelt zich zwaar belast. Uit recent onderzoek van Independer blijkt zelfs dat het aantal zwaar- tot overbelaste mantelzorgers in tien jaar tijd met 52,6% is toegenomen, tot 309.000 mensen - met name in provincies als Gelderland, Noord-Brabant en Zuid-Holland.
Die belasting werkt door in het werk. Mantelzorg is verantwoordelijk voor een significant deel van het ziekteverzuim in Nederland, namelijk 18%. Bovendien ervaren veel mantelzorgers een hoge werkdruk en vinden ze het moeilijk om hun situatie bespreekbaar te maken. Vaak uit loyaliteit, soms uit schaamte. De drempel om hulp te vragen is hoog, terwijl de behoefte aan ondersteuning groot is.
Mantelzorg lijkt misschien een privéaangelegenheid, maar de gevolgen ervan zijn ook op de werkvloer merkbaar. Een globale analyse toont aan dat mantelzorg gerelateerd verzuim werkgevers gemiddeld € 61,- per medewerker per jaar kost. Voor een organisatie met 1.000 medewerkers loopt dit al snel op tot € 61.000,- per jaar aan directe verzuimkosten.
De rol van HR: van signaal naar structurele oplossing
Voor HR-professionals is dit hét moment om mantelzorg structureel mee te nemen in het personeelsbeleid. Niet alleen om uitval te voorkomen, maar juist ook om duurzame inzetbaarheid te versterken en het werkplezier te behouden.
Schouten Zekerheid adviseert werkgevers om structureel werk te maken van mantelzorgondersteuning. Dat begint met vier concrete stappen:
- Mantelzorgvriendelijk beleid begint bij bewustwording
Door het onderwerp actief bespreekbaar te maken, ontstaat ruimte voor openheid. Veel medewerkers weten niet eens dat er mogelijkheden zijn voor verlof of flexibiliteit. En veel leidinggevenden vinden het lastig om mantelzorg aan te kaarten, uit angst om te veel in de privésfeer te treden. Juist daar ligt een kans: HR kan helpen het gesprek te normaliseren én de praktische kaders helder te maken.
- Leg mantelzorg vast in uw beleid
Zorg voor eenduidige communicatie over zaken als zorgverlof, flexibele werktijden of de mogelijkheid tot thuiswerken. Hiermee voorkomt u willekeur en creëert u rust en duidelijkheid voor alle medewerkers.
- Benut je collectieve zorgverzekering
Via collectieve zorgverzekeringen worden vaak waardevolle diensten aangeboden, zoals trainingen voor mantelzorgers, hulp van een mantelzorgmakelaar of zelfs respijtzorg. Toch zijn deze mogelijkheden lang niet altijd bekend bij medewerkers — of bij HR zelf. Een goed overzicht van vergoedingen per verzekeraar kan veel helderheid bieden, en maakt het makkelijker om gericht te informeren en ondersteunen.
- Bied flexibiliteit waar het telt
Een medewerker die ruimte krijgt om zijn of haar zorgtaken goed te combineren met werk, blijft langer inzetbaar en gemotiveerd. Flexibiliteit is daarin essentieel. Het gaat niet altijd om grote beleidswijzigingen, maar juist om praktische oplossingen: de mogelijkheid om tijdelijk aangepaste werktijden te hanteren, even thuis te werken of gespaarde uren op te nemen wanneer de zorgsituatie daar om vraagt.
Dergelijke maatregelen zijn vaak eenvoudig te realiseren, zeker wanneer ze ingebed zijn in een helder beleid. Bovendien versterken ze het vertrouwen in de organisatie en het gevoel van veiligheid, wat op zijn beurt weer leidt tot grotere betrokkenheid.
Een positieve keuze
Het ondersteunen van mantelzorgers vraagt om aandacht, maar levert ook veel op. Organisaties die hierin investeren, zien vaak een daling in het verzuim, een hogere medewerkerstevredenheid en een sterker werkgeversmerk. In een arbeidsmarkt waarin het steeds moeilijker wordt om goede mensen te vinden én te behouden, is dat geen overbodige luxe.
Mantelzorg is geen uitzondering meer, maar realiteit voor één op de vier medewerkers. Door daar als HR bewust en proactief op in te spelen, maak je het verschil — voor je medewerkers én voor de organisatie.
Zorg goed voor uw mensen. Ook buiten werktijd.
Maak mantelzorg werkbaar — begin met een gesprek
Wil je weten waar je vandaag al stappen kunt zetten? Plan dan vrijblijvend een afspraak in met Femke, onze manager collectieve zorg. In 30 minuten brengen we samen jouw mogelijkheden in kaart.
