Op 1 januari 2023 gaat het nieuwe pensioenakkoord in. De nieuwe afspraken van het kabinet met werknemers- en werkgeversorganisaties moeten het Nederlandse pensioenstelsel transparanter en persoonlijker maken. Maar wat betekenen die nieuwe afspraken eigenlijk voor uw medewerkers? In dit artikel leggen we dat kort en krachtig uit, voel u vrij om deze tekst met uw medewerkers te delen.
In Nederland kunt u op drie manieren pensioen opbouwen. De Algemene Ouderdomswet (AOW) is een door de overheid geregeld basispensioen, voor iedereen die tussen zijn 17e en 67e jaar in Nederland heeft gewoond of gewerkt. Dit basispensioen wordt aangevuld met het pensioen dat u via uw werkgever(s) opbouwt en eventueel met individuele levens- en lijfrenteverzekeringen.
Levensverwachting
In 1960, vier jaar nadat de AOW werd ingevoerd, was de levensverwachting van een 65-jarige persoon 80 jaar. Omdat mensen tegenwoordig ouder worden, zijn er meer mensen die pensioen ontvangen én moeten de pensioenen langer worden uitbetaald. Daarnaast passen de huidige pensioenregels niet goed meer bij de moderne arbeidsmarkt. Werknemers wisselen makkelijker en vaker van baan, werken soms een tijdje niet of minder en niet altijd meer in loondienst, maar voor zichzelf.
Het is belangrijk dat het pensioenstelsel hierop aansluit. Daarom heeft het kabinet, samen met werknemers- en werkgeversorganisaties, nieuwe afspraken gemaakt die betrekking hebben op de AOW en het pensioen dat u via uw werkgever opbouwt. Dit zijn de belangrijkste wijzigingen:
- De AOW-leeftijd stijgt minder snel
Een belangrijk onderdeel van het pensioenakkoord is dat de leeftijd waarop iemand AOW krijgt minder snel stijgt. De AOW ging altijd in op 65-jarige leeftijd, maar diverse regeringsbesluiten in de laatste jaren zorgden ervoor dat de AOW-leeftijd stapsgewijs verhoogd werd naar 67 jaar in 2024. Vanaf 2025 zou de AOW-leeftijd vervolgens één op één stijgen met de toenemende gemiddelde levensverwachting. In de nieuwe pensioenafspraken stijgt de AOW-leeftijd na 2025 met slechts 2/3 van de gemiddelde levensverwachting. Leven we bijvoorbeeld gemiddeld zes maanden langer, dan stijgt de leeftijd waarop het AOW ingaat maar met vier maanden.
- De pensioenregeling wordt beweeglijker
In het nieuwe pensioenakkoord zijn regelingen die gebaseerd zijn op uw gemiddelde inkomen (de zogeheten middelloonregeling) en uw laatste inkomen (de eindloonregeling) niet meer mogelijk. De enige regeling die is toegestaan is de beschikbare premieregeling. Bij deze regeling stelt de werkgever jaarlijks een premie beschikbaar, die wordt besteed aan uw pensioenopbouw. Het wordt daardoor duidelijker wat u aan premie inlegt en wat u daarmee aan vermogen opbouwt.
De hoogte van de pensioenuitkering is echter niet langer gegarandeerd. Uw pensioenuitkering is naast de beschikbare premie ook afhankelijk van het beleggingsresultaat. Gaat het economisch goed, dan gaat uw pensioen omhoog; gaat het economisch wat minder, dan bouwt u minder pensioen op. En omdat de inleg van jonge deelnemers langer rendeert dan die van oudere collega's, bouwen zij meer pensioen op.
Alle huidige middel- en eindloonregelingen moeten worden omgezet naar een beschikbare premieregeling. Het pensioenbedrag dat u in uw huidige middel- of eindloonregeling hebt opgebouwd, wordt bij omzetting in het nieuwe contract opgenomen . Valt dit financieel nadelig voor u uit, dan heeft de werkgever de mogelijkheid om het verlies te compenseren. De pensioenopbouw in nog premiebetalende middelloonregelingen bij verzekeraars worden premievrij gemaakt. Deze pensioenopbouw wordt niet in het nieuwe contract opgenomen.
Bestaande premieregelingen met een stijgende premie als werknemers ouder worden, mogen worden voortgezet. Maar voor nieuwe medewerkers (en ook voor nieuwe premieregelingen) geldt dat alle werknemers een gelijkblijvende premie krijgen. En die premie is voor iedere deelnemer, ongeacht hun leeftijd, ook nog eens hetzelfde.
- Extra keuzemogelijkheid bij uitbetalen pensioen
Nieuw in het pensioenakkoord is, dat u op de pensioendatum éénmalig maximaal 10% van de waarde van de pensioenpot mag opnemen. Dit bedrag kunt u naar eigen inzicht besteden, bijvoorbeeld om (een deel van) de hypotheek af te lossen, de eigen woning te verbouwen, een zorgvoorziening te regelen of een mooie reis te maken. Uiteraard worden uw toekomstige pensioenuitkeringen door deze opname wel lager.
- Een beter nabestaandenpensioen
Het nabestaandenpensioen bestaat uit: pensioen na overlijden van de partner en het wezenpensioen. Of iemand na overlijden van de partner recht heeft op nabestaandenpensioen en hoeveel de uitkering bedraagt is nu vaak niet duidelijk en afhankelijk van de pensioenregeling. Het pensioenakkoord maakt de regels duidelijker en de financiële positie van de nabestaanden beter.
Bij overlijden komt er één type partnerpensioen, dat verzekerd wordt via een risicoverzekering. Het nieuwe partnerpensioen is niet meer afhankelijk van het aantal dienstjaren en bedraagt maximaal 50% van het salaris van de deelnemer. Het wezenpensioen kent een vaste eindleeftijd van 25 jaar (in plaats van verschillende leeftijden tussen 21 en 30 jaar) en bedraagt maximaal 20% van het salaris van de deelnemer.
- Zware beroepen mogen eerder stoppen met werken
Het kabinet streeft ernaar dat iedereen op een gezonde manier zijn pensioen haalt. Mensen met een zwaar beroep krijgen de mogelijkheid om eerder of geleidelijk te stoppen met werken. Ook kunnen zij zich laten omscholen naar lichter werk. De overheid bepaalt daarbij niet wat een zwaar beroep is. Werkgevers en werknemers mogen samen vaststellen voor welke beroepen dat geldt en welke (gesubsidieerde) regeling daarbij past.
Persoonlijke situatie
Het nieuwe pensioenakkoord verandert gelukkig niet alles. Het blijft mogelijk om samen met uw werkgever geld opzij te zetten voor later. Het nieuwe pensioenstelsel moet vooral zorgen voor een transparanter pensioen, waarbij het huidige niveau van pensioen in stand blijft.
Wat het nieuwe pensioenakkoord precies voor u betekent, hangt af van uw persoonlijke situatie en uw huidige pensioenregeling. Heeft u vragen, bespreek deze dan met uw werkgever of uw pensioenuitvoerder.
Publicatiedatum: 28 juni 2021