Zwangerschap, bevalling, kraamzorg en je zorgverzekering

Het verwelkomen van een nieuwe baby brengt tonnen vreugde met zich mee, maar er komt ook veel praktische planning bij kijken. Dit kan vragen oproepen over je zorgverzekering. In dit artikel vind je alle informatie over verzekeringen in relatie tot je zwangerschap, bevalling en kraamzorg. Heeft het zin om een aanvullende verzekering af te sluiten, of is de basisverzekering eigenlijk al voldoende? Kan je wel een aanvullende verzekering afsluiten als je al zwanger bent? 

Wat vergoedt de basisverzekering?  

Voordat je zwanger wordt

• Preconceptiezorg: consulten bij de verloskundige of huisarts met informatie over gezond zwanger worden. Hiervoor geldt geen eigen risico. 
• Vruchtbaarheidsonderzoek: wanneer je wordt doorverwezen door je huisarts naar een specialist voor verder onderzoek, wordt dit vergoed. Hiervoor kan wel het eigen risico in rekening worden gebracht.
• Vruchtbaarheidsbehandelingen: de basisverzekering vergoedt diverse vruchtbaarheidsbehandelingen zoals Ovulatie Inductie (OI), Kunstmatige Inseminatie (KI), Intra-Uteriene Inseminatie (IUI), IVF en ICSI. Voor deze behandelingen geldt een leeftijdsgrens van 43 jaar voor vrouwen en geldt het eigen risico. Van IVF en ICSI worden maximaal 3 pogingen per doorgaande zwangerschap vergoed. Er moet voor deze behandelingen een medische reden zijn. 

Als je zwanger bent

• Prenatale zorg: alle reguliere controles, zoals bezoeken aan de verloskundige. Voor zorg van de verloskundige hoef je geen eigen risico te betalen. Als je doorverwezen wordt naar de gynaecoloog, wordt dit ook vergoed, maar geldt wel het eigen risico. 
• Complicaties tijdens de zwangerschap: als er zorgen zijn wanneer de zwangerschap niet helemaal loopt zoals gehoopt biedt de basisverzekering dekking voor medische interventies zoals echo's, bloedtesten, de NIPT en andere onderzoeken. Ook de zorg als is vastgesteld dat er een complicatie is, bijvoorbeeld zwangerschapsdiabetes of -hypertensie, wordt vergoed.
• Bekkenfysiotherapie bij incontinentie: de eerste 9 behandelingen worden vergoed, hierbij betaal je het eigen risico. Heb je meer behandelingen nodig kan je je aanvullend verzekeren.

De bevalling

• Bevalling: je kunt bevallen op verschillende locaties. Afhankelijk van de locatie en de medische situatie, kan er een eigen bijdrage gelden.
  • Thuis: bij een thuisbevalling met assistentie van een verloskundige, worden de kosten volledig vergoed.
  • Ziekenhuis of geboortecentrum zonder medische indicatie: voor een ziekenhuisbevalling zonder medische noodzaak geldt een eigen bijdrage.
  • Ziekenhuis of geboortecentrum met medische indicatie: een ziekenhuisbevalling met medische noodzaak wordt volledig vergoed. 
• Pijnbestrijding: bij een medische indicatie worden de kosten volledig vergoed. 
• Keizersnee: bij een medische indicatie worden de kosten volledig vergoed.

Na de bevalling

• Kraamzorg: de basisverzekering vergoedt kraamzorg, inclusief thuisbezoeken van de kraamverzorgster. Je kan ook op andere locaties kraamzorg krijgen, zoals in een kraamhotel of geboortehotel. Er geldt wel een eigen bijdrage, later in dit artikel gaan we daar verder op in.  

Vergoed door de overheid   

Niet alle zorg valt onder je zorgverzekering. Sommige dingen worden door de overheid betaald, zoals de NIPT-test zonder medische indicatie, 13- weken echo en 20-weken echo en de uitleg (counseling) over deze screenings. Je hoeft hier zelf niet voor te betalen.
 

Eigen risico 

Het eigen risico is een verplicht bedrag dat iedereen ouder dan 18 jaar, zelf moet betalen voor zorg uit de basisverzekering. Voor 2025 en 2026 is het eigen risico vastgesteld op € 385,-. Dit betekent dat je de eerste € 385,- die je aan medische kosten maakt, zelf moet betalen.  Er zijn uitzonderingen op het eigen risico bijvoorbeeld voor de huisarts en de verloskundige. Voor de onderzoeken zoals gynaecologisch onderzoek of bloedonderzoek geldt er een eigen risico. Dit geldt bijvoorbeeld ook voor medicijnen of zorg door de gynaecoloog. Wanneer je het bedrag van €385,- volledig hebt betaald, krijg je de zorg uit basisverzekering  vergoed. Het eigen risico is niet hetzelfde als de eigen bijdrage. 

Eigen bijdrage   

Naast het eigen risico betaal je in sommige situaties een eigen bijdrage. Deze kosten betaal je zelf, tenzij je een aanvullende verzekering hebt die hier dekking voor biedt. Let op: als je het eigen risico nog niet hebt verbruikt, kan zowel de eigen bijdrage als het eigen risico van toepassing zijn. 

• Poliklinische bevalling zonder medische indicatie: voor een bevalling in het ziekenhuis zonder medische noodzaak wordt een deel van de kosten vergoed door de basisverzekering. In 2025 wordt maximaal € 261,- vergoed. De eigen bijdrage is het verschil tussen de totale kosten (het ziekenhuistarief) en bedrag € 261,-. Het landelijke maximum (ziekenhuis)tarief voor een bevalling zonder medische indicatie is € 841,51. Als jouw ziekenhuis dus het maximumtarief hanteert, is de eigen bijdrage € 580,61 (€ 841,51- € 261,00 = € 580,61). Gemiddeld gaat het echter om een bedrag van ongeveer € 500,- aan eigen bijdrage. Voor deze eigen bijdrage kan je je aanvullend verzekeren, de eigen bijdrage zal dan volledig of gedeeltelijk vergoed worden afhankelijk van de verzekeraar en het gekozen pakket.
• Kraamzorg thuis: je betaalt in 2025 € 5,40 per uur aan eigen bijdrage. De basisverzekering geeft recht op minimaal 24 uur en maximaal 80 uur kraamzorg, afhankelijk van de situatie. Gemiddeld wordt er 49 uur kraamzorg ingezet, dit komt neer op een eigen bijdrage € 269,50.
• Kraamzorg op een andere locatie: bij kraamzorg in een geboortecentrum of kraamhotel  betaal je € 21,50 per dag voor het kind en  21,50 per dag voor de moeder. Als het tarief van de locatie hoger is dan € 152,- per dag voor het kind en € 152,- voor de moeder dan moet je ook het bedrag hierboven zelf betalen.
• Eigen bijdrage medicijnen: wanneer de prijs van het medicijn hoger is dan de maximale vergoeding die is vastgesteld moet je het verschil bijbetalen. Deze eigen bijdrage is maximaal € 250,- per jaar.
  
  
  

Aanvullende verzekering 

Veel verzekeraars bieden in hun aanvullende pakketten dekkingen die te maken hebben met zwangerschap, bevalling en de kraamtijd. Welke vergoeding precies wordt aangeboden en hoe uitgebreid dit is, verschilt per verzekeraar en per pakket. Hieronder vindt je voorbeelden van vergoedingen die voorkomen in aanvullende verzekeringen. Deze opsomming is niet compleet.

Voordat je zwanger wordt

• (Zelf)hulpprogramma’s (bijvoorbeeld Slimmer Zwanger): verzekeraars vergoeden meestal eenmalig een (zelf)hulpprogramma gedurende de verzekeringsperiode. De vergoeding is niet per kalenderjaar, dus krijg je niet elk jaar een nieuwe vergoeding.

Als je zwanger bent

• Zwangerschapscursussen: vergoeding van cursussen zoals zwangerschapsyoga, hypnobirthing of een ‘puf’-cursus. Verzekeraars vergoeden meestal tot een maximaal bedrag tussen de € 50,- en € 200,- per jaar, afhankelijk van het pakket. De gemiddelde kosten van deze cursussen liggen tussen de € 150,- en € 250,-.
• Bekkenfysiotherapie: veel zwangere vrouwen krijgen last van bekkenklachten. Bekkenfysiotherapie kan hierbij helpen. Zoals eerder beschreven valt bekkenfysiotherapie bij incontinentie onder de basisverzekering. Maar is er een andere aanleiding zoals bandenpijn, dan mag je bij de meeste aanvullende verzekeringen de vergoeding voor fysiotherapie ook gebruiken voor behandelingen voor bekkenklachten Als je hiervoor niet verzekerd bent zijn de kosten gemiddeld € 50,- per losse behandeling. 

De bevalling

• Kraampakket: bevat benodigdheden zoals een navelklem, kraamverband, steriele gaasjes, ontsmettingsmiddel en een matrasbeschermer. Het pakket kan je aanvragen bij de zorgverzekeraar. (Bij enkele verzekeraars valt het kraampakket onder de basisverzekering en hoef je geen aanvullende verzekering af te sluiten om een kraampakket aan te vragen.)
• Eigen bijdrage poliklinische bevalling: verzekeraars vergoeden de eigen bijdrage, geheel of gedeeltelijk, afhankelijk van het pakket. 
• TENS pijnbestrijding: vommige aanvullende verzekeringen bieden een (gedeeltelijke) vergoeding voor het huren of kopen van een TENS-apparaat, meestal tot een bepaald maximumbedrag, bijvoorbeeld € 50,- tot € 100,-.

Na de bevalling

• Couveuse nazorg: is een vorm van bijzondere kraamzorg bedoeld voor ouders van een baby die minimaal 5 dagen op de couveuseafdeling heeft gelegen of in totaal 8 dagen in het ziekenhuis heeft verbleven. Vanuit de aanvullende verzekering kunnen hiervoor extra uren worden vergoed. 
• Eigen bijdrage kraamzorg: de aanvullende verzekering vergoed de eigen bijdrage gedeeltelijk of volledig afhankelijk van de verzekeraar en het gekozen pakket.
• Extra kraamzorg na opname in het ziekenhuis of met een medische indicatie: sommige aanvullende pakketten vergoeden extra uren kraamzorg als daar een specifieke reden voor is. De vergoeding verschilt bij verschillende verzekeraars en het gekozen pakket.
• Lactatiekundige hulp: is hulp bij borstvoedingsproblemen. Aanvullende verzekeringen bieden hier vaak vergoeding voor tot een maximaal bedrag, bijvoorbeeld € 200,- per jaar. De kosten van lactatiekundige hulp liggen gemiddeld rond de € 120,- per consult of € 150,- voor een uitgebreid consult.
• Borstkolf: de vergoeding voor een borstkolf verschilt erg per verzekeraar. Sommige verzekeraars vergoeden een bepaald bedrag voor het kopen van een nieuwe borstkolf, andere ook voor huren of voor nieuwe onderdelen van een bestaande kolf. De vergoeding kan eenmalig zijn of per bevalling worden toegekend. Een enkele elektrische kolf kost tussen de € 80,- en € 200,-. De vergoedingen liggen vaak rond de € 75- en € 80,-.

Zorgverzekering voor de baby 

Iedereen in Nederland moet een basisverzekering afsluiten, ook kinderen. Voor kinderen tot 18 jaar betaal je geen premie en is er ook geen eigen risico van toepassing. Het is belangrijk om je kind binnen vier maanden na de geboorte aan te melden bij een zorgverzekeraar. Als jij en je partner niet samen op een polis staan, kan je je baby aanmelden bij je eigen zorgverzekering of die van de andere ouder. Het is raadzaam de baby aan te melden bij de ouder met de meest uitgebreide dekking. Als je wel met je partner op één polis staat, krijgt je kindje automatisch dezelfde dekking als de ouder die het meest uitgebreid verzekerd is. Tip: check goed of dit ook goed verwerkt wordt door de verzekeraar, dit gaat wel eens mis. 

Handige tips

• Controleer: of je zorgverzekeraar een contract heeft met de zorgverlener van jouw keuze. Zonder contract is de vergoeding vaak lager.
• Vergelijk: aanvullende zorgverzekeringen, premies en voorwaarden in onze zorgvergelijker om de beste keuze te maken.
• Ga na: of het voor jou interessant is om een aanvullende verzekering af te sluiten. Als je al weet dat je thuis wilt bevallen of in het ziekenhuis gaat bevallen met een medische indicatie, kom je niet in aanraking met de eigen bijdrage voor poliklinische bevalling. Dan blijft voor jou misschien alleen de eigen bijdrage kraamzorg over. Zoals eerder beschreven is die eigen bijdrage gemiddeld € 269,50. Als dit voor jou de enige reden is om een aanvullende verzekering af te sluiten, dan is het waarschijnlijk niet interessant. De premie die je namelijk extra betaald voor het aanvullende pakket is dan waarschijnlijk hoger dan de vergoeding die je krijgt. Als je verwacht om gebruik te maken van meer vergoedingen zoals dus de eigen bijdrage poliklinische bevalling, een zwangerschapscursus, bekkenfysio of het kraampakket, dan wordt het afsluiten van een aanvullende verzekering al snel interessant. 
• Verhogen van het eigen risico
  Er zijn veel jonge, gezonde vrouwen die gewend zijn om te kiezen voor een verhoogd of zelfs maximaal eigen risico van € 885,-. Je krijgt dan korting op je premie en als je weinig zorgkosten maakt, kan dit gunstig uitpakken. Wanneer je in verwachting bent, is het goed om dit te heroverwegen. Het klopt dat verloskundige zorg en kraamzorg vrijgesteld zijn van het eigen risico, dus als je een zwangerschap zonder complicaties hebt, dan is de kans groot dat je niet eens het verplichte eigen risico volmaakt. Misschien dat je allen zelf het eigen risico voor een bloedonderzoek moet betalen. 
  Als je zwanger bent en gaat bevallen, is de kans dat je te maken krijgt met zorg die wel onder het eigen risico valt echter een stuk groter. Wanneer je door wordt verwezen naar de gynaecoloog of wanneer je onverhoopt vervoert moet worden met een ambulance, maak je al gauw meer dan € 385,- (of zelfs € 885,-) aan kosten die onder het eigen risico vallen. 
  Maak dus een goede afweging of je de extra korting vindt opwegen tegen het risico dat je het volledige eigen risico zelf moet betalen. Houd daarbij er ook rekening mee of je het bedrag kan missen, als je ineens geconfronteerd wordt met deze kosten. 
• Medische selectie: Zorgverzekeraars mogen je niet weigeren voor de basisverzekering, ook niet omdat je zwanger bent. Voor de aanvullende verzekering hanteren sommige verzekeraars wel een medische selectie voor de meest uitgebreide pakketten. In de praktijk vindt deze selectie vaak plaats in de vorm van een vragenlijst over jouw gezondheid, daarin komen zelden vragen voor over zwangerschap.
• Zwanger tijdens de overstapperiode van de zorgverzekering: aangezien een zwangerschap normaal gesproken negen maanden duurt, is de kans groot dat je tijdens je zwangerschap in de gelegenheid bent om van zorgverzekering te wisselen, tijdens de jaarlijkse overstapperiode in november en december. Dit maakt het vaak aantrekkelijk om je zorgverzekering (en vooral de aanvullende dekking) nog aan te passen op jouw wensen rond de bevalling en kraamtijd. Mocht je echter pech hebben en net voor de overstapperiode bevallen, dan bieden sommige zorgverzekeraars een zogenaamde meegroei- of gezinsservice. Hiermee kun je tussentijds een aanvullende verzekering met vergoeding voor de eigen bijdrage kraamzorg of andere relevante zorg toevoegen aan je polis. 

De voordelen van een collectieve zorgverzekering

• Profiteer van ruimere vergoedingen dan bij een individuele verzekering.
• De zorgverzekering is er voor jou, je partner en kinderen.
• Wij regelen jouw overstap. Maak een keuze en wij doen de rest!  

Conclusie 

De komst van een nieuw kind brengt veel geluk, maar ook veel praktische dingen om te regelen met zich mee. Een goede zorgverzekering die past bij jouw wensen en behoeften tijdens de zwangerschap en na de bevalling kan veel stress en onverwachte kosten wegnemen. Verzeker je ervan dat je goed geïnformeerd bent over je huidige dekking en overweeg een aanvullende verzekering als dat nodig is.

Zo kun jij je concentreren op wat echt belangrijk is: de zorg voor je nieuwe baby.